De geschiedenis van voedsel
De geschiedenis van een voedselsoort vertelt veel over de wereldgeschiedenis in het algemeen. Aan de hand van het verloop van het gebruik van een bepaald voedsel kun je de loop van de wereldgeschiedenis volgen. Dat is een leuke invalshoek om de geschiedenis te leren. Het is goed om te weten hoe zaken zijn ontstaan zodat je het besef ontwikkeld dat veel kleine, onbelangrijk schijnende gebeurtenissen leiden tot een grote ommekeer in het doen en laten van mensen.
Inhoud:
Voedsel reist de wereld over
De
tomaat komt uit Zuid Amerika,
perziken uit China en suikerriet komt uit
Nieuw Guinea. Alle voedselsoorten hebben een geschiedenis. Deze historie is veel luchtiger om tot je te nemen dan de historie van de mensheid aan de hand van oorlogen. Toch vertelt de geschiedenis van voedsel precies dezelfde ontwikkelingen als de algemene wereldhistorie. Er is gevochten om de monopolie van specerijen in de Molukken. Zowel
Nederland als
Portugal wilden daarbij aan het langste end trekken. Uiteindelijk heeft Nederland gewonnen maar het maakt allemaal geen verschil; het was de lucratieve specerijenhandel waar het om ging. men vocht om de prijs die mensen in Europa betaalden voor lekkernijen die van ver weg kwamen. En wat je van ver haalt
ís lekker.
Winstzucht leidt tot gevarieerd en passant voedselaanbod
Zelfs de koloniale geschiedenis kwam voort uit de wil om de handel helemaal naar eigen hand te zetten. Men voer niet de wereld om op zoek naar ontdekte gebieden omdat men interesse had in andere culturen. Welnee! Men was permanent op zoek naar gebieden die men zich kon toeeigenen om er producten te verbouwen. Daarnaast werden de mensen in verre landen zoals de Indianen in Noord Amerika en de zwartre bevolking van Afrika als slaven gezien. Overigens was niet iedereen het met die visie eens. Mensen als Franciscus van den Enden, de geestelijk leraar van de wereldberoemde Nederlandse filosoof Spinoza uit de 17e eeuw, vond dat iedereen gelijk was en er een verbod op slavernij moest komen. Van den Enden vond ook dat het democratisch systeem het beste was. Dat vonden de hoge heren van Amsterdam niet leuk om te horen; zij hadden net de Hollandse samenleving inbgericht op het winst maken uit de verkoop van voedselproducten. Van den Enden werd verjaagd uit Amsterdam, terwijl het voor vele anderen een toevluchgtsoord was aangezien het de enige plek in Europa was waar vrijheid van godsdienst was.
Winstbelustheid toont waarde democratie aan
De wil van de VOC en de WIC om winstgevende voedselhandel te bedrijven deed democratische principes wegwaaien en betekende het einde van de vrijheid van vele inheemse volkeren. Dat was echter op den duur een onhoudbare situatie; de handelaars en bedrijven, oftewel de rijken, de bourgoisie kregen teveel macht. De bevolking van Europa begon in opstand te komen. Uiteraard slaan alle extreme bewegingen om in hun tegendeel; zo werd in de 19e en 20e eeuw de samenleving steeds democratischer, zodat ook de minder rijke mensen iets te zeggen hadden. Je kan dus stellen dat de neiging om winst te maken op voedselproducten, ongewild via een omweg tot democratische ontwikkelingen heeft geleid. Binnen de democratie bleven de bedrijven veel macht behouden. Tegenwoordig gebeurt dat door middel van bedrijfslobbyïsten die bij politici om bepaalde wetgeving bedelen die voor bedrijven gunstig is. Een andere manier is dat een multinational als Shell politici levert aan de Nederlandse Tweede Kamer. Denk maar aan Bolkestein en Wout Bos, die allebei hun loopbaan bij Shell begonnen. Andersom geldt dat bedrijven politici verzorgen na hun politieke loopbaan; bijvoorbeeld voormalig vakbondleider en premier Wim Kok die andere andere een vetbetaalde commissariaat boij Shell vervult terwijl hij het tijdens zijn PvdA-loopbaan had over een graaicultuur die een halt moest worden toegeroepen.
Bedrijven bepalen de politiek
We kunnen gerust stellen dat de ontwikkelingen van bedrijven nog steeds het politieke systeem bepalen. We zien bijvoorbeeld dat de Bilderberggroep bestaat poltici, oude koningshuizen en directeurs van multinationals. Zo is er een direct verband tussen bedrijfspolitiek en de wereldpolitiek. Ook zie je een toenemende mondialisering, die gelijke tred heeft met het opkomen van de multinationals; de grote, internationale bedrijven. Zo zie je maar dat de geschiedenis van voedsel uiteindelijk de wereldhistorie vertelt.